De kievitsbloem is in Nederland een uiterst zeldzame verschijning.
In de natuurlijke oever van De Jonghe Leeuw staan ze in honderdtallen. De plant met geblokte bloem kan wel 50 jaar oud worden en heeft een warme band met hommelkoninginnen en andere wilde bijen.
Fiets in het voorjaar over de Bremmelerstraat in de Lierderbroekerpolder en je ziet deze wonderschone Zwolse Tulp in bloei.
De natuurwaarde is dan ook uniek, Het droge slootje dat overtollig regenwater afvoert, waarvan de de hoogte fluctueert. Het wassende water voert goede voedingsstoffen aan, vooral belangrijk in februari, maart. Door het water blijft de bodem lang nat en koud en komt de grasgroei tot stilstand. De Kievitsbloem is een bolgewas, dus die kan dan in het voorjaar vanuit zijn reserves inde bol sneller van start met groen dan concurrenten grassen, en (on-)kruiden. Het water zorgt dat de zaden zich weer verder kunnen verspreiden.
Kenmerken
Bloeitijd: april-mei
Hoogte 20-45 cm
Bloemkleur: licht of donkerpaars, maar in de natuurlijke oever van De Jonghe Leeuw ook vele witte (zeer zeldzaam). Normaal zijn er 2-3 op de 100 witgekleurd.
Bloemvorm: klokvormig en hangend. Heel soms ontwikkelt een plant w bloemen en in een uiterst zeldzaam geval zelfs drie.
De bloemblaadjes zijn wit of crème kleurig en hebben paarse tot bruine tekeningen die lijken op vlekken op de veren van een kievit, vandaar de naam kievitsbloem.
De bloemen zorgen in het vroege voorjaar voor een belangrijke nectarbron.
De Kievitsbloemen komen in Nederland van nature voor in natte graslanden.
De bloei is met de karakteristieke gevlekte klokvormige bloemen in de periode van april- mei.
De hoogte is ongeveer 20 cm.
Bijen zijn dol op de Kievitsbloem omdat de nectar ervan een hoger suikergehalte heeft dan de nectar van de meeste andere bollen.
Van bol tot bloem
In het voorjaar kleurt de natuurlijke oever van paars tot wit, slechts één zesde deel bloeit jaarlijks. De weg van bol tot bloem is er namelijk één van de lange adem.
De eerste paar jaar in het leven van een kievitsbloem zie je alleen een stengel met bladeren, dat noemen we een kandelaar.
Pas in het achtste jaar verschijnt voor het eerste de karakteristieke geblokte bloem. Vervolgens kan de plant tientallen jaren overleven en soms wel 50 jaar oud worden.
Insecten
Hommels zien vooral een grauwgrijze wereld waarin o.a. de kievitsbloem, die zonlicht reflecteert, als stormlantaarns die dansen in de wind. Het patroon van de bloem reflecteert het zonlicht op een special manier en fungeert zo als lokroep voor insecten. De felst oplichtende bloemen kunnen rekenen op hommelvisite. Het gaat erom de mate waarin een kievitsbloemlicht reflecteert. "Hoe intenser de bloem het zogenoemde nabij-infraroodlicht weerkaatst, hoe interessanter die is voor de hommel.
Hommelkoninginnen die rond maart, april ontwaken hebben veel nectar nodig om een nieuw volk te kunnen stichten.
Kievitsbloemen en hommelkoninginnen zijn dus nauw aan elkaar verbonden. Ook enkele soorten zandbijen kunnen de planten bestuiven,